Kliknij obraz, by obejrzeć go w powiększeniu
Halina Lossow, imię zakonne Joanna od Miłosierdzia Bożego (ur. 10 lipca 1908 w Boruszynie koło Czarnkowa, zm. 1 stycznia 2005 w Laskach) — polska zakonnica katolicka, zasłużona dla idei ekumenizmu w Polsce.
Dzieciństwo i młodość
Halina Lossow urodziła się w znanej wielkopolskiej rodzinie
ziemiańskiej o długoletnich tradycjach patriotycznych. Jej ojciec,
Józef Lossow, był jednym z pierwszych dowódców 15.
Pułku Ułanów Poznańskich, biorącego udział w Powstaniu
wielkopolskim, a następnie w Wojnie polsko-bolszewickiej. Dosłużył się
stopnia majora.W tym samym pułku służył w randze dowódcy plutonu
podczas Kampanii wrześniowej brat Haliny, Aleksander, później
także działacz Narodowej Organizacji Wojskowej i szef sztabu
Zgrupowania Paweł AK w Powstaniu warszawskim. Józef Lossow
prowadził również aktywną działalność w wielkopolskiej
spółdzielczości rolnej, był członkiem Wielkopolskiego Związku
Ziemian.
Początkowe nauki Halina Lossow pobierała w domu w Gryżynie, dokąd
rodzina przeprowadziła się w roku 1910 z Boruszyna. Wszystkie dzieci
odebrały tu staranne wykształcenie, dzięki zatrudnieniu kilku
guwernantek i nauczycielek. W latach 1920-1922 uczęszczała do
Państwowego Gimnazjum im. Generałowej Zamoyskiej w Poznaniu, w latach
1922-1926 do Prywatnego Gimnazjum Sióstr Urszulanek Unii
Rzymskiej w Poznaniu, gdzie w ostatnim roku nauki zdała maturę.
Następnie studiowała filologię romańską na Uniwersytecie Poznańskim.
Stopień magisterski uzyskała 17 grudnia 1931 r. po obronie pracy La femme dans le théâtre de Dumas-fils.
W czasie studiów Halina Lossow zaangażowała się w działalność
sekcji wielkopolskiej Koła Młodych Ziemianek. Prace tej organizacji
prowadzone były w trzech kierunkach: formacji własnej w duchu
katolicyzmu, akcji oświatowej wśród młodzieży wiejskiej oraz
budzenia ducha polskości i przeciwstawiania się germanizacji. Jako
studentka założyła też w swojej rodzinnej parafii w Gryżynie koło
Stowarzyszenia Młodych Polek, którego większość oddziałów
została w 1934 r. włączona do Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży
Żeńskiej.
W roku 1928 (lub w 1929) Halina Lossow uczestniczyła w rekolekcjach,
które wywarły wpływ na całe jej późniejsze życie.
Zorganizowano je dla Stowarzyszenia Młodych Ziemianek w Bolechowie, a
prowadził je ks. Władysław Korniłowicz. Wykłady i konferencje,
których tam wysłuchała całkowicie zmieniły jej dotychczasowy
obraz wiary katolickiej i Kościoła. Odtąd co roku brała udział w
rekolekcjach prowadzonych w różnych miejscach Wielkopolski przez
ks. Korniłowicza. Zbliżyła się także do środowiska Lasek. Zafascynowała
ją doktryna teologiczna chrześcijaństwa. Poszukiwała książek
religijnych, wiele czytała i rozmawiała z ks. Korniłowiczem. Za jego
namową wyjechała w 1932 r. na rok do Paryża, by pogłębić studia o
tomizmie. Ks. Korniłowicz wyposażył Halinę Lossow w list polecający do
Jacquesa Maritaina, profesora filozofii w Instytucie Katolickim w
Paryżu. Ułatwił jej również wynajęcie od paryskich sióstr
bezhabitowych pokoju w mieszkaniu nieopodal bazyliki Sacré
Coeur, w którym pomieszkiwały inne studentki Instytutu,
wywodzące się z kręgu Lasek.
Po powrocie z Paryża Halina Lossow podjęła od dłuższego czasu rodzącą
się decyzję o wstąpieniu do Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek
Służebnic Krzyża w Laskach. Opiekunem duchowym był tam właśnie ks.
Korniłowicz, powszechnie zwany w Laskach Ojcem. Ten krok był
również powodem odmowy dla propozycji bezpotomnego wujostwa z
sąsiadującego z Gryżynem majątku, Zofii z Szembeków i Wacława
Niemojowskich, by została przez nich przysposobiona i odziedziczyła
dobra w Marchwaczu. Ostatecznie, Niemojowscy usynowili brata Haliny,
Aleksandra.
Życie zakonne
Halina Lossow aspiranturę w zgromadzeniu rozpoczęła pod koniec maja
1933 r. W dniu 8 września 1933 r. nastąpiły obłóczyny i
przyjęcie do postulatu. W tym też dniu Halina Lossow obrała swoje
zakonne imię: Joanna od Miłosierdzia Bożego. W styczniu roku 1934
rozpoczęła dwuletni nowicjat. Pierwsze śluby zakonne złożyła 7 stycznia
1936 r., zaś profesję wieczystą w r. 1942.
W 1931 ukończyła filologię francuską na Uniwersytecie Poznańskim, w
1933 została franciszkanką (Zgromadzenie Franciszkanek Służebnic
Krzyża). Uzupełniała wykształcenie na Katolickim Uniwersytecie
Lubelskim, gdzie w 1949 ukończyła filozofię chrześcijańską, a w 1959
obroniła licencjat z teologii. Pierwsze śluby zakonne złożyła w 1936,
śluby wieczyste w 1942. Związana ze środowiskiem Lasek (Zakład dla
Niewidomych i Zgromadzenie Franciszkanek, powołane przez Różę
Czacką, matkę Elżbietę), była przełożoną domu zakonnego w Żułowie,
mistrzynią nowicjatu w Laskach, radną generalną Zgromadzenia.
Prowadziła w Laskach pracę wychowawczą oraz zarządzała Domem
Rekolekcyjnym.
Od początku lat 60. aktywnie uczestniczyła w ruchu ekumenicznym.
Jeszcze przed Soborem Watykańskim II współtworzyła - za zgodą
prymasa Wyszyńskiego - wraz z przedstawicielami innych wyznań (m.in. z
luterańską diakonisą siostrą Reginą Witt) stowarzyszenie,
przekształcone później w Ośrodek Ekumeniczny im. Jana XXIII przy
kościele Św. Marcina w Warszawie. W Kurii Metropolitalnej w Warszawie
powierzono jej funkcję sekretarza Ośrodka ds. Jedności Chrześcijan
(1962-1989). W latach 1974-1995 była członkiem Komisji Episkopatu
Polski ds. Ekumenizmu.
Była autorką ponad 60 publikacji o tematyce ekumenicznej. Nazywano ją "matką polskiego ekumenizmu".
Warto przeczytać:
Maria Krystyna Rottenberg FSK: Aby byli jedno. Pasja życia siostry Joanny Lossow, Oficyna Adam, Warszawa 2005, ISBN 83-7232-670-3
Link do Wikipedii z biogramem s. Joanny Haliny Lossow, z którego zaczerpnięto niniejszą treść.