Bł. Matka Elżbieta Róża Czacka

Nagrobek

Kliknij obraz, by obejrzeć go w powiększeniu

Biogram

Róża Maria Czacka, znana także jako Matka Elżbieta Czacka (ur. 22 października 1876 w Białej Cerkwi na Ukrainie - zm. 15 maja 1961 w Laskach), założycielka Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, opiekunka niewidomych, Służebnica Boża.

Była córką Feliksa Czackiego i Zofii z Ledóchowskich, a także prawnuczką Tadeusza Czackiego (założyciela Liceum Krzemienieckiego) oraz bratanicą kardynała Włodzimierza Czackiego. W wieku 22 lat zupełnie straciła wzrok. Własną ślepotę potraktowała jako wezwanie do zajęcia się innymi niewidomymi. Podróżowała na Zachód, aby poznać nowoczesne metody pracy z niewidomymi. W 1910 otworzyła pierwszy dom dla grupki niewidomych dziewcząt w Warszawie. W 1911 władze zarejestrowały Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. Dziś główny ośrodek Towarzystwa znajduje się w Laskach pod Warszawą, na skraju Puszczy Kampinoskiej.

Róża Czacka pracowała nad dostosowaniem alfabetu Braille'a do polskiego systemu fonetycznego. Wyniki pracy zostały zatwierdzone w 1934 roku przez ówczesne Ministerstwo Oświecenia Publicznego do użytku we wszystkich szkołach dla niewidomych na terenie Polski.

W 1918 utworzyła nowe zgromadzenie zakonne: Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża. Wraz z ks. Korniłowiczem była jedną z prekursorek katolicyzmu otwartego na inteligencję. Laski i kościół św. Marcina, przy którym znajduje się klasztor sióstr Służebnic Krzyża, stały się wkrótce jednym z ważnych ośrodków inteligencji w warszawskim Kościele. Środowisko zgromadzone wokół Lasek było równoległe i pod wieloma względami podobne do krakowskiego środowiska Tygodnika Powszechnego.

Została ciężko ranna podczas bombardowań Warszawy w Kampanii wrześniowej. Później, w roku 1944, zadecydowała o "przystąpieniu" zgromadzenia do Powstania warszawskiego. Zorganizowano wtedy w Laskach szpitale polowe dla rannych powstańców, przechowywano i dostarczano broń i prowiant oraz przekazywano informacje.

W 1950 roku, wskutek pogarszającego się stanu zdrowia, przekazała kierownictwo swojej następczyni, siostrze Benedykcie. Zmarła w opinii świętości. Pochowana została w Laskach. Uroczystościom pogrzebowym przewodniczył kardynał Stefan Wyszyński. W grudniu 1987 r. Kardynał Józef Glemp otworzył proces beatyfikacyjny Matki Elżbiety.

Proces beatyfikacji
Z inicjatywy Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża, przekonanych o świątobliwości jej życia oraz płynącymi prośbami około 150 świadków jej życia, szczególnie niewidomych poczyniono starania w celu wyniesienia jej na ołtarze[27][28]. Uroczystą sesją 22 grudnia 1987 w kaplicy prymasowskiej przy ul. Miodowej w Warszawie kard. Józef Glemp rozpoczął jej proces beatyfikacyjny na szczeblu diecezjalnym[29][28], po czym 8 lutego 1988 Stolica Apostolska wydała zgodę tzw. Nihil obstat na rozpoczęcie tego procesu[27]. Odtąd przysługiwał jej tytuł Służebnicy Bożej. W procesie przesłuchano 35 świadków, w tym 5 kapłanów, 10 sióstr zakonnych i 11 osób niewidomych[30]. 26 czerwca 1995 w kościele św. Marcina przy ul. Piwnej w Warszawie odbyła się publiczna sesja zakończenia jej diecezjalnego procesu wraz z procesem Sługi Bożego ks. Władysława Korniłowicza, której przewodniczył kard. Glemp[28]. Po zakończeniu części diecezjalnej, akta procesu zostały przekazane Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych do Rzymu, która 3 kwietnia 1998 po zapoznaniu się z tą dokumentacją wydała dekret o jego ważności[27]. Na postulatora generalnego został wyznaczony ks. Sławomir Oder[27]. W 2011 złożono tzw. Positio wymagane w dalszej procedurze beatyfikacyjnej, a 9 października 2017 za zgodą papieża Franciszka promulgowano dekret o heroiczności jej życia i cnót[27][31]. Od tej pory przysługiwał jej tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej.

27 października 2020 papież Franciszek uznał cud za jej wstawiennictwem, jakim było uzdrowienie 13 września 2010 7-letniej dziewczynki Karoliny Gawrych[32], która doznała 31 sierpnia tegoż roku w wyniku wypadku przygniecenia konstrukcją huśtawki, ciężkiego urazu głowy z poważnym uszkodzeniem twarzoczaszki i utratą przytomności, co otworzyło drogę do beatyfikacji[28][33]. Beatyfikacja odbyła się 12 września 2021 w świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie wraz z beatyfikacją Czcigodnego Sługi Bożego kard. Stefana Wyszyńskiego, a przewodniczył jej w imieniu papieża Franciszka kard. Marcello Semeraro – prefekt Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych[34][35]. Na uroczystość beatyfikacji skomponowano specjalny hymn na chór i orkiestrę Błogosławiona matko niewidomych do muzyki Piotra Pałki i słów s. Damiany Laske FSK[36]. Ponadto na uroczystość tę przygotowano specjalny lipowy relikwiarz przedstawiający jej wyrzeźbione dłonie, które delikatnie opuszkami palców czytają napisany pismem brajlowskim fragment Psalmu 126, z umieszczonym w kapsule fragmentem kostnym, a który został zaprojektowany przez s. Albertę Chorążyczewską FSK, a wykonał go rzeźbiarz Marek Szala[37].

Jej wspomnienie liturgiczne zostało wyznaczone na dzień 19 maja[38].

15 października 2009 w uznaniu wybitnych zasług w działalności społecznej na rzecz osób niewidomych i słabowidzących została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

Warto przeczytać:
Michał Żółtowski: "Blask Prawdziwego Światła. Matka Elżbieta Róża Czacka i Jej Dzieło.", Wyd. PHU Impuls, Lublin 2005, ISBN 83-88782-54-1
Jadwiga Stabińska OSB AP: "Matka Elżbieta Róża Czacka", Wyd. Zgromadzenia Sióstr FSK i Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi, Laski 1986

Link do Wikipedii z biogramem Matki Elżbiety Róży Czackiej, z którego zaczerpnięto niniejszą treść

Kliknij, by powrócić do poprzedniej strony