Jerzy Mycielski

Nagrobek

Kliknij obraz, by obejrzeć go w powiększeniu

Biogram

Jerzy Mycielski (23 II 1930 – 10 II 1986), wychowanek Uniwersytetu Wrocławskiego, fizyk teoretyk, zajmował się teorią półprzewodników. Światowe uznanie przyniosły mu m.in. opracowanie teorii tzw. przewodnictwa hoppingowego w półprzewodnikach domieszkowanych oraz prace na temat półprzewodników półmagnetycznych i oddziaływania foton-plazmon. Zajmował się także zagadnieniami ekonometrii..

Urodził się w 1930 r. w Krakowie. Po ukończeniu szkoły średniej w 1948 r. we Wrocławiu rozpoczął studia na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego. Po ukończeniu w 1952 r. studiów fizycznych rozpoczął pracę zawodową w Zakładzie Fizyki Politechniki Wrocławskiej. Zajmował się wówczas teoretyczną i doświadczalną fizyką wysokiej próżni oraz fizyką powierzchni. W 1954 r. przeniósł się do Warszawy do Instytutu Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie zajął się teorią procesów stochastycznych. W latach 1957—1970 pracował w Instytucie Fizyki Polskiej Akademii Nauk w War-szawie, a od 1970 r. w Instytucie Fizyki Teoretycznej UW. Przez szereg lat zajmował się teorią procesów hoppingu w półprzewodnikach domieszkowych.

W 1961 r. uzyskał w IF PAN stopień doktora nauk matematyczno-fizycznych na podstawie rozprawy „Z teorii przewodnictwa domieszkowego w półprzewodnikach", a w 1972 r. stopień doktora habilitowanego na Uniwersytecie Warszawskim na podstawie rozprawy „Teoria polaryzacji elektrycznej półprzewodników wywołanej procesami hoppingu w modulowanym promieniowaniu".

Był on w Polsce pionierem badań procesów hoppingu i w ciągu kilku lat skupił wokół siebie intensywnie pracującą grupę badawczą. Wyniki uzyskane przez Jerzego Mycielskiego ze współpracownikami, a w szczególności teoria absorpcji promieniowania elektromagnetycznego w procesach hoppingu zapisały się trwale w literaturze światowej.

Od 1971 r. Jerzy Mycielski kierował Zakładem Teorii Ciała Stałego IFT UW. Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się wokół zagadnień oddziaływania elektron-fonon i elektron-plazmon w półprzewodnikach, teorii absorpcji na swobodnych nośnikach, zjawisk elektronowych w półprzewodnikach z gradientem składu oraz teorii ekranowania potencjałów krótkozasięgowych. We wszystkich tych dziedzinach wniósł oryginalny wkład wyróżniający się niestandardowym podejściem do rozwiązywanych problemów.

W r. 1977 Mycielski uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk fizycznych. Od końca lat siedemdziesiątych zajmował się głównie teorią procesów elektronowych w półprzewodnikach pół-magnetycznych, a w szczególności teorią stanów zlokalizowanych, ich zależności od pola magnetycznego i wpływu na właściwości optyczne i transportowe.

Profesor Mycielski zmarł w pełni sił twórczych, do ostatniej chwili prowadził działalność naukową. Spośród nieopublikowanych jeszcze prac warto wymienić interesującą hipotezę porządkowania przestrzennego zjonizowanych centrów domieszkowych o stanach lokalnych zdegenerowanych z pasmem przewodnictwa.

Cechą charakterystyczną działalności naukowej prof. Jerzego Mycielskiego, wyróżniającą go wśród innych fizyków teoretyków, był bardzo ścisły związek jego prac z eksperymentem. Zagadnienia formalne traktował tylko jako drogę do uzyskania wyników podlegających bezpośredniej weryfikacji doświadczalnej. Spośród ok. 80 opublikowanych prac wiele wykonał wspólnie z eksperymentatorami, m. in. ze swoim bratem doc. Andrzejem Mycielskim.

Jerzy Mycielski był niewątpliwie jednym z głównych twórców polskiej fizyki teoretycznej półprzewodników, o uznanym autorytecie w kraju i za granicą. Był wielokrotnie zapraszany do wygłaszania referatów przeglądowych na międzynarodowych konferencjach i szkołach, wchodził w skład komitetów programowych największych konferencji fizyki półprzewodników. Zapraszano go jako wizytującego profesora m. in. do Ecole Normale Superieure w Paryżu, Purdue University w USA, Technische Hochschule w Akwizgranie (Aachen).

Osiągnięcia naukowe, głęboka wiedza, wyjątkowa intuicja fizyczna, umiejętność jasnego przedstawiania najtrudniejszych problemów uczyniły Mycielskiego jednym z animatorów życia naukowego w polskim środowisku fizyki półprzewodników i wybitnym wychowawcą młodego pokolenia fizyków. Byl promotorem 15 prac doktorskich, recenzentem kilkudziesięciu prac doktorskich i habilitacyjnych oraz aktywnym członkiem Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej. Z jego nazwiskiem związana jest piętnastoletnia historia Szkoły Fizyki Związków Półprzewodnikowych w Jaszowcu, istotnie przyczyniającej się do rozwoju fizyki półprzewodników w całej Polsce. Niewielu jest w Polsce specjalistów w tej dziedzinie, którzy nie skorzystali z inspirujących dyskusji naukowych z prof. Jerzym Mycielskim. Nie szczędził on swego czasu problemom nauczania i wychowania młodzieży szkolnej. Był wieloletnim przewodniczącym Komitetu Głównego Olimpiady Fizycznej i aktywnym działaczem Sekcji Rodzin Klubu Inteligencji Katolickiej.

Zainteresowania intelektualne Jerzego Mycielskiego nie ograniczały się do fizyki półprzewodników (był współautorem prac o rozwiązaniach solitonowych nieliniowego równania Schrodingera), a nawet daleko wykraczały poza fizykę. Ma on w swoim dorobku 30 prac z ekonomii matematycznej. Był on np. zapraszany jako ekonomista do Uniwersytetu w Yale oraz był ekspertem Komisji Ekonomicznej ONZ do spraw Azji i Dalekiego Wschodu.

Prawość, wrażliwość na sprawy ludzkie i gotowość niesienia pomocy zaskarbiły prof. Mycielskiemu autorytet moralny w środowisku, w którym działał. W 1984 r. został wybrany Dziekanem Wydziału Fizyki UW oraz przewodniczącym jednej z Komisji Senatu UW, która m. in. opracowała przyjęty przez Senat Kodeks postępowania nauczycieli akademickich Uniwersytetu. Wielką wagę przywiązywał do opiniotwórczej działalności nauczycieli akademickich, uważając ją za nierozłączny element procesu wychowania młodzieży.

Był człowiekiem o nieprzeciętnym intelekcie, wielkiej kulturze osobistej i rzadkich zaletach charakteru. Najbardziej wyróżniającą cechą jego osobowości było niezmiernie silne poczucie obowiązku względem uczniów i współpracowników, środowiska uniwersyteckiego i względem kraju.

Link do stron Instytutu Fizyki Pan z biogramem Jerzego Mycielskiego, z którego zaczerpnięto niniejszą treść (plik PDF).

Kliknij, by powrócić do poprzedniej strony